Birikimli Travma Ölçeği Kısa Formu: Psikometrik özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Çalışmanın amacı Birikimli Travma Ölçeği Kısa-Formu’nun (BTÖ-K) Türkçe formunun güvenirlik ve geçerlik ölçütlerini incelemektir. Çalışmanın örneklemini 18 yaşından büyük ve en az bir travmatik yaşantıya sahip olan 384 katılımcı oluşturmuştur. Ölçek paketi BTÖ-K’nin hazırlanan Türkçe formu ile BTÖ-K’nin eş zamanlı ve ayırt edici geçerliğini değerlendirmek üzere kullanılan ölçeklerden oluşmuştur. BTÖ-K geçerlik testi için korelasyon analizleri yapılmıştır. Güvenirliğini değerlendirmek için ise, yargıcılar arası güvenirlik ve iç güvenirlik analizleri yürütülmüştür. Yargıcılar arası güvenirlik analizi ile dört alt ölçek tanımlanmıştır ve tanımlanan alt ölçekler için uzlaşma istatistiksel açıdan anlamlı (? = [.33, .77]) bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach alfa katsayısı tüm örneklem için .74 olarak hesaplanmıştır. Eş zamanlı geçerlik analizleri hem BTÖ-K ile Olayların Etkisi Ölçeği arasında hem de BTÖ-K ile Travma Sonrası Gelişim Envanteri arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişkiye işaret ederken, ayırt edici geçerlik için yürütülen korelasyon analizleri BTÖ-K ile Sosyal Uyum Kendini Değerlendirme Ölçeği ve Genel Yetkinlik İnancı Ölçeği puanları arasında anlamlı bir ilişki olmadığını göstermiştir. Sonuçlar, BTÖ-K’nin Türk kültüründe yürütülen travma çalışmalarında kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olduğunu göstermiştir. Uyarlanan ölçekte tek faktörlü bir yapının ve olumsuz değerlendirme birleşik puanının kullanılmasının uygun olacağı bulunmuştur.