Farklı Yapıda Grupları İçeren Piyasalardaki Hisse Senedi Fiyatı Dinamiği

Abstract

In this thesis study, examining asset price dynamics with dynamical systems approach is aimed. In the literature studies which this thesis is based on, unlike the facts that are accepted theoratically in the financial markets, the factors that are rountinely encountered by investors in practical level, are taken into consideration. This factors can be listed as that there is a limited amount of cash and share in the markets, price trend affects investors through buying and selling together with the asset value, different investors may asses different values for the same share. In this thesis study, the study that is issued by Caginalp and Merdan in 2007 is grounded on [12]. In the mathematical model of mentioned study, two groups which have different motivations and strategies and one type of share which is traded between these two groups are considered. In this thesis study, the mathematical model in the study [12] is improved and rearranged to be able to make a better estimation for the asset price rather than the existing literature studies. The idea that the equation which determines the price change depending on the excess demand function in the literature studies according to the fundamental principles of classical microeconomy is falling behind in the markets which include more information about supply and demand functions has been the starting point of this thesis study. Because the existing excess demand function makes price estimation using only the values of the supply and demand functions at a price. This situtation causes not to be able to make a good estimation for the asset price in the markets which present more information about supply and demand functions. Because of this reason, a new model is constructed that can be used in markets which contains more information about supply and demand functions, by using the improved approach for the price change that Caginalp proposed in study [1].

Bu tez çalışmasında, dinamik sistemler yaklaşımı ile hisse senedi fiyat dinamiğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tez çalışmasında baz alınan literatürdeki çalışmalarda, finans piyasalarında teoride kabul edilen unsurların aksine, yatırımcıların pratikte rutin olarak karşılaştığı faktörler dikkate alınmıştır. Bu faktörler, piyasalarda sınırlı miktarda para ve hisse senedi olduğu, hisse senedi alım satımı esnasında yatırımcıları hisse senedinin değeri kadar hisse senedinin yönünün de etkilediği, farklı yatırımcıların hisse senedi için farklı değerler biçebilecekleri şeklinde sıralanır. Bu tez çalışmasında Caginalp ve Merdan tarafından 2007 yılında yayınlanan çalışma temel alınmıştır [12]. Söz konusu çalışmada kurulan matematiksel modelde, farklı motivasyon ve stratejilere sahip olan iki grup ve bu gruplar arasında alım satımı yapılan tek tür hisse senedinin olduğu düşünülmüştür. Bu tez çalışmasında, hisse senedi fiyatına literatürdeki çalışmalara nazaran daha iyi tahmin verebilmek için, [12] çalışmasındaki matematiksel model geliştirilerek yeniden düzenlenmiştir. Literatürdeki çalışmalarda klasik mikroekonominin temel prensibine göre fiyat değişimini aşırı talep fonksiyonuna bağlı olarak belirleyen denklemin, arz ve talep fonksiyonlarına dair daha fazla bilgi ihtiva eden piyasalarda yetersiz kaldığı görüşü bu tez çalışmasının hareket noktası olmuştur. Çünkü mevcut aşırı talep fonksiyonu, arz ve talep fonksiyonlarının yalnızca bir fiyattaki değerlerini kullanarak fiyat tahmini vermektedir. Bu durum, arz ve talep fonksiyonları hakkında daha fazla bilgi sunan piyasalarda, hisse senedi fiyatı için iyi bir yaklaşım yapılamamasına yol açmaktadır. Bu nedenle, fiyat değişimi için Caginalp' in [1] çalışmasında önerdiği iyileştirilmiş yaklaşım kullanılarak, arz ve talep fonksiyonlarına dair daha fazla bilgi ihtiva eden piyasalarda kullanılabilecek yeni bir model inşa edilmiştir.