Türkiye'de İpotekli Konut Kredi Riskinin Yönetimi: Çift Endeksli Krediler Çözüm Olabilir mi?

Abstract

Türkiye'de son zamanlarda piyasa tabanlı bir konut finansman sistemi arayışları mevcuttur. Bu çalışmada, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde kullanılan ipotekli konut kredileri araştırılmış ve Türkiye için hem kredi veren finansal kurumların hem de kredi kullanan kişilerin maruz kalabilecekleri riskleri minimize eden bir ipotekli konut kredisi modeli belirlenmeye çalışılmıştır. Değişik ipotekli konut kredisi türleri kredi verenler ve kredi kullanalar açısından değişik riskler taşımaktadır. Türkiye'de yaşanan ekonomik tecrübeler dikkate alındığında, tüm riskleri minimize eden ipotekli konut kredisi türünün çift endeksli kredi modeli olduğu tespit edilmiştir. Bu kredi modeli, ekonominin en dalgalı olduğu döneme ait veriler kullanılarak, tarihi simülasyon ve Monte-carlo simülasyonu yöntemleriyle test edilmiştir. Test sonuçları, çift endeksli ipotekli konut kredilinin gerek kredi veren finansal kurumları gerekse kredi kullanan kişileri önemli bir sıkıntıya sokmadan oldukça makul bir sürede ödenebildiğim göstermiştir. Analizler, bu tür kredilerin kullanılması durumunda kredi verenlerin ve kredi kullananların minimum riske maruz kalacaklarını teyit etmiştir.

A market-oriented housing finance system has been under discussion in Turkey recently. In this article we analyze different types of mortgages that have been used in developed and developing countries to select the one that is most appropriate for Turkey-one which minimizes risks for both lenders and borrowers. Each type of mortgage presents different risks to borrowers and lenders. After taking into consideration the economic history of Turkey, we conclude that the most appropriate mortgage for Turkey that minimizes risk is the dual-indexed mortgage model. We test this model by using data from the most volatile period of the Turkish economy, applying historical simulation and Monte-Carlo simulation. We find that, using this model; the total loan is paid off in a reasonable period without causing substantial difficulty for lenders and borrowers. Analyses confirm that borrowers and lenders are exposed to minimum risk if this type of mortgage is originated in Turkey.