Fehleranalyse bei der Übersetzung von idiomatischen Wendungen in dem Werk “72. Zelle” von Orhan Kemal

Abstract

Kalıplaşmış dil birimlerinin hedef dile aktarılması, edebi eserlerin başka bir dile çevirisi sürecinde çevirmenin karşılaştığı başlıca sorunlardan biridir. Kaynak dil ile hedef dil arasındaki dilsel ve kültürel farklılıklar arttıkça, esas görevi kaynak dildeki eserin okuyucu üzerinde bıraktığı etkiye, hedef dilde de ulaşması beklenen çevirmenin işinin de zorlaştığı bilinmektedir. Atasözü ve deyimlerin çevirisinde eşdeğerliliğin ne kadar sağlanabildiği, çevirmenin bu zorlukları aşmak için hangi yöntemleri tercih ettiği ve ne tür hataların yapıldığı, hatalara neden olan faktörlerin neler olduğu, bu çalışmada incelenecek konulardır. Kalıplaşmış dil birimlerinin özellikleri ve hedef dilde bire bir karşılıklarının bulunmadığı durumlarda izlenecek yöntemler irdelenecek, çevirmenin aktarımlarında izlediği hatalı tutumlar ve hataların önlenebilirliği üzerinde durulacaktır. Konu ile ilişkili olarak bir çevirmenin yeterliliklerinin neler olması gerektiği ve kendisinden nelerin beklendiği araştırılarak çevirmen profilinin incelenmesine de yer verilecektir. “72. Koğuş” adlı eserin Almancaya çevirisini yapan Achim Martin Wensien’ in (“Die 72. Zelle”) mesleki kariyeri üzerinde durulması da gerekli görülmüştür. Türk Edebiyatının usta kalemlerinden olan Orhan Kemal’in “72. Koğuş” adlı eserinde geçen atasözü ve deyimlerin oldukça yüksek bir frekansa sahip olması araştırma için önemli bir kaynak sağlamaktadır.

Translation of the idioms into the target language is one of the fundamental problems faced by translators in the process of translation of literary works into another language. It is known that as the linguistic and cultural differences between the source and target languages increase, the translator, whose main task is to reflect the effect of the work in its original language to the target language, faces more challenges. This study will analyze the equivalence of the translation of proverbs and idioms; techniques preferred by the translators to overcome the challenges and the types of errors made and the factors leading to the mistakes. The method to be followed in the case of language clichés and when no equivalents are found in the target language, the faulty strategies of the translator and preventing these mistakes, will be emphasized. In this context, the study will also cover the competence a translator should demonstrate and what is expected of him/her, along with the analysis of a translator’s profile. The professional career of Achim Martin Wensien, the translator of “Ward 72/ “Die 72. Zelle” by Orhan Kemal will also be studied. The fact that “Ward 72” by the renowned Turkish writer Orhan Kemal has a high frequency of proverbs and idioms provides a valuable source for this research.