Askeri Ceza Kanunu’nda Düzenlenen Firar Suçlarının Osmanlı’dan Günümüze Tarihsel Gelişimi

Abstract

Armies are mechanisms that need the human element. Military personnel must be present at the desired time and place, both during the training of the person to fight and during the war. For this reason, military personnel were punished to leave their positions without permission. It is seen that the escape crime from the Ottoman Empire until today has been punished in military penal laws. These regulations were made by taking into account the changes in other legislation, the requirements for ensuring the discipline of the army and the problems in practice. The revealing of the need that creates the changes is also important in terms of future legislations. In the study, the crimes of desertion in the military criminal laws from the Ottoman Empire to the present day were examined. While examining the crimes in question, besides the reasons for being regulated in military penal laws, historical development was tried to be revealed. The rationale of the amendments was reflected in the study by examining the rationale of the draft laws and the preparatory work during the enactment. Especially in cases where the reasons are insufficient, the reasons causing the change are tried to be determined by taking into account the social, political and military developments

Ordular insan unsuruna gereksinim duyan mekanizmalardır. Gerek savaşacak insanın eğitilmesi sırasında gerekse de savaş esnasında, askeri personelin istenilen yerde ve zamanda bulunması gereklidir. Bundan dolayı askeri personelin izinsiz olarak görev yerini terk etmesi cezalandırılmıştır. Osmanlı İmparatorluğundan itibaren günümüze kadar firar suçunun askeri ceza kanunlarında cezalandırıldığı görülmektedir. Söz konusu düzenlemeler diğer mevzuatta yaşanan değişimler, ordunun disiplininin sağlanmasındaki gereklilikler ve uygulamada çıkan sorunlar dikkate alınarak yapılmıştır. Değişiklikleri doğuran ihtiyacın ortaya konması, gelecekte yapılacak kanunlaştırmalar bakımından da önem arz etmektedir. Çalışmada Osmanlı İmparatorluğundan günümüze kadar, askeri ceza kanunlarında yer alan firar suçları incelenmiştir. Söz konusu suçlar incelenirken askeri ceza kanunlarında düzenlenme nedenlerinin yanı sıra tarihsel gelişimi de ortaya konmaya çalışılmıştır. Değişiklerin gerekçeleri kanun tasarılarının gerekçeleri ve kanunlaştırma sırasındaki hazırlık çalışmaları incelenmek suretiyle çalışmaya yansıtılmıştır. Özellikle gerekçelerin yetersiz kaldığı durumlarda, değişikliği doğuran nedenler sosyal, siyasal ve askeri gelişmeler de dikkate alınarak tespit edilmeye çalışılmıştır.