Ankara Etnografya Müzesi Koleksiyonu’nda Yer Alan Art Nouveau Üsluplu Yıldız Porselenleri

Abstract

Yıldız Çini Fabrika-i Hümayunu (Yıldız Imperial Porcelain Factory) was established on the orders of Sultan Abdulhamid II at the beginning of the 1890s in the Yıldız Palace garden. While this was an important step in the history of Ottoman industry it also created a prestige against western societies. From the date the production was started in 1894 until it was closed in 1909, unique works of the Ottoman modernization era have been produced at Yıldız Çini Fabrika-i Hümayunu (Yıldız Imperial Porcelain Factory). The porcelain objects produced under the influence of the Art Nouveau movement in Europe within this 15 years period, especially in the second half of the 19th century,are quite remarkable. These works have been distributed among various museums and collections and a group of them are exhibited at the Ankara Ethnography Museum’s Porcelain Collection. In this research, Art Nouveau works in this museum’s collection are examined and evaluated.

1890’lı yılların başında Sultan II. Abdülhamid’in emri ile Yıldız Sarayı bahçesine kurdurulan Yıldız Çini Fabrika-i Hümayunu, Osmanlı sanayisinin önemli bir adımı olmakla birlikte, aynı zamanda Batılı devletlere karşı da bir prestij göstergesi olmuştur. Yıldız Çini Fabrika-i Hümayunu, üretime geçtiği 1894 yılından, üretimin durdurulduğu 1909 yılına kadar geçen süre içerisinde Osmanlı modernleşmesinin takip edilebildiği eşsiz eserler üretmiştir. Bu 15 yıllık dönem içerisinde, özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısında, Avrupa’da moda olan Art Nouveau akımının etkisi ile imal edilen porselen objeler oldukça dikkat çekicidir. Günümüzde farklı müze ve koleksiyonlara dağılmış olan bu eserlerden bir grup, Ankara Etnografya Müzesi Porselen Koleksiyonu içinde yer almaktadır. Araştırma kapsamında müze koleksiyonunda bulunan, Art Nouveau üsluba sahip eserler incelenmiş ve değerlendirilmeye çalışılmıştır.