Türk sosyal sigortalar hukukunda gelir ve aylıkların birleşmesi - birden fazla sosyal sigorta edimine hak kazanma

Abstract

Sosyal sigorta sistemimizin tarihsel gelişim süreci içerisinde işçilerin, bağımsız çalışanların ve kamu görevlilerinin sosyal güvencesi ilk etapta farklı sosyal sigorta kurumlarınca sağlanmıştır. Bu dağınık görünüm 5502 sayılı kanunda tek çatı getirilerek giderilmek istenmiş ve Sosyal Güvenlik Kurumu kurulmuştur. Ancak geçmişteki yapı günümüze halen etkide bulunmaktadır. Kaldı ki, henüz tüm sosyal riskler için tek bir prim alınması uygulaması devreye alınamamıştır. Bu durum aynı zamanda birden çok sosyal sigorta edimine hak kazanılması halinde nasıl bir uygulamaya gidileceği sorusunun güncelliğini korumasına yol açmaktadır. Henüz İkinci Dünya Savaşı döneminde hazırlanan Beveridge Raporunda sosyal sigorta edimlerinde teklik ilkesi dile getirilmiştir. Bu ilke, sosyal sigorta edimlerinin ikame/destek işlevi ve aynı zamanda kişilerin sosyal riskin gerçekleşmesinden önceki duruma kıyasla daha iyi konuma getirilmemesi amacıyla yakından ilişkilidir. Dolayısıyla sosyal sigorta sistemimizde de bu ilkeye işlerlik kazandırılıp kazandırılamayacağının yabancı ülke uygulamaları gözetilerek incelenmesi muhtemel bir yasa değişikliği açısından fikir verebilecektir. Bu itibarla hem mevcut sorunların ele alınması hem de gelecekte ortaya çıkabilecek farklı seçeneklerin şimdiden incelenmesi isabetli olacaktır.