Lisansüstü psikoloji programlarındaki öğrencilerin alan tercihlerinde kişilik, çocukluk çağı örselenme yaşantıları ve algılanan ebeveyn tutumlarının rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, lisansüstü psikoloji programlarını tercih eden öğrencilerin (klinik psikoloji programı /diğer psikoloji programları) alan tercihlerinde, çocukluk dönemi örselenme yaşantılarının, algılanan ebeveyn tutumlarının ve kişilik özelliklerinin rolünü incelemektir. Bunun yanında, alan tercihlerinde rol oynayan farklı değişkenlerin de ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Bu amaçlar doğrultusunda karma yöntemlerden eş zamanlı gömülü desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmına, lisansüstü psikoloji programlarında eğitim gören 89 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılara sırasıyla Demografik Bilgi Formu, Beş Faktör Kişilik Ölçeği Kısa Formu, Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Ölçeği- Çocuk Formu (KAET-Ç) ve Çocukluk Dönemi Örselenme Yaşantıları Ölçeği Kısa Formu (ÇÖYÖ-KF) verilmiştir. Nitel kısımda, lisansüstü psikoloji programlarında eğitim gören 79 öğrencinin açık uçlu bir soruya verdiği yanıtlar tematik analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Nicel araştırma bulguları, klinik dışı diğer psikoloji programlarında eğitim gören öğrencilerin annelerinin tutumunda yüksek düzeyde aşırı koruyuculuk ve reddedicilik, babalarının tutumlarında ise yüksek düzeyde reddedicilik algılama ihtimallerinin fazla olduğunu göstermektedir. Ek olarak bu grubun, kişiliğin duygusal dengesizlik boyutunda daha yüksek puanlar alma olasılığı daha yüksektir. Nitel araştırma bulguları da nicel bulguları desteklemektedir. Alan tercihlerinde etkili görülen faktörler klinik psikoloji programlarında sekiz, diğer psikoloji programlarında beş ana tema altında toplanmıştır. Sonuçlar alanyazın çerçevesinde tartışılmaktadır.

This study aims to investigate the role of childhood traumatic experiences, perceived parental attitudes and personality traits in the major choices of students who prefer to pursue postgraduate psychology programs (clinical psychology programs /other psychology programs). Additionally, it was also aimed to explore other variables affecting students' major choices. For this purpose, a concurrent embedded mixed methods design was used. The quantitative part of the study included 89 participants from postgraduate psychology programs. The participants were given the Demographic Information Form, short version of the Big Five Inventory (BFI-10), the Egna Minnen Betraffande Uppfostran-Short Form (S-EMBU) and the short form of the Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-SF) respectively. In the qualitative part, the responses of 79 students studying in postgraduate psychology programs to an open ended question were analyzed by thematic analysis method. Quantitative research findings show that students studying in other non-clinical psychology programs are more likely to perceive high levels of overprotection and rejection in their mothers' attitudes and high levels of rejection in their fathers' attitudes. Also, this group is more likely to score higher on the emotional stability dimension of personality. Qualitative research findings also support the quantitative findings. The factors found to be influential on major preferences were grouped under eight main themes in clinical psychology programs and five main themes in other psychology programs. The results were discussed within the framework of the literature.